کدام جمله بهتر است؟
- “محمود کتاب را خواند.”
- “کتاب خوانده شد.”
قطعاً اولی. چراکه دومی مجهول است و کمی گنگ و نامفهوم.
به جملاتی شبیه جمله دوم میگویند جمله مجهول یا صدای مجهول!
صدای مجهول چیست؟
صدای مجهول (Passive Voice) در زبان فارسی ساختاری است که در آن فاعل جمله به صورت پنهان یا نامشخص قرار میگیرد و عمل یا وضعیت انجام شده در جمله بر روی مفعول (که حالا فاعل جمله محسوب میشود) تاکید میشود. به عبارت دیگر، در جمله مجهول، توجه بیشتر به عملی است که انجام شده، نه کسی که آن عمل را انجام داده است.
تفاوت صدای معلوم و مجهول:

مزایا و معایب صدای مجهول:
مزایا:
- تاکید بر عمل: گاهی تمرکز روی عملی که انجام شده مهمتر از شخص یا موجودی است که عمل را انجام داده است. به این ترتیب، جملههای مجهول برای بیان موضوعات عمومی و علمی کاربرد دارند.
- نامشخص بودن فاعل: اگر فاعل در جمله معلوم نباشد یا اهمیت نداشته باشد، استفاده از صدای مجهول مفید است. مثلاً در اخبار یا توصیف رویدادهای اجتماعی.
- استفاده در شرایط خاص: در نوشتههای رسمی و علمی، جملات مجهول برای انتقال اطلاعات بدون تمرکز بر شخص یا عامل اصلی به کار میروند.
معایب:
- سردی و پیچیدگی: جملات مجهول ممکن است به نظر بیروح و سرد بیایند و معمولاً در مکالمات ساده و روزمره استفاده نمیشوند.
- ابهام در فاعل: در بعضی مواقع، عدم بیان فاعل ممکن است باعث ابهام در فهم مطلب شود. این مشکل به ویژه زمانی پیش میآید که مشخص نباشد که چه کسی عملی را انجام داده است.
- نیاز به ساختار پیچیدهتر: جملات مجهول معمولاً ساختار پیچیدهتری دارند و این ممکن است خواندن یا فهم آنها را دشوارتر کند.
چگونگی تشخیص صدای مجهول:
- ساختار فعل: در جملات مجهول، فعل معمولاً به شکلی ساختهشده از فعل «بودن» و فعل اصلی در شکل ماضی یا مضارع میآید. مثلاً:
- جمله معلوم: “محمود کتاب را خواند.”
- جمله مجهول: “کتاب خوانده شد.”
- فعل به صورت مجهول: در جمله مجهول، به جای فاعل مشخص، به مفعول توجه میشود و عمل انجام شده بر روی مفعول گزارش میشود. در مثالهای بالا، “کتاب” به جای “محمود” به عنوان مفعول اصلی قرار میگیرد.
- عدم اشاره به فاعل: در بسیاری از جملات مجهول، فاعل مشخص نیست یا نیازی به ذکر آن نیست، زیرا توجه به عمل یا مفعول مهمتر است.
با استفاده از این قواعد و ساختارها میتوان به راحتی تشخیص داد که یک جمله به صورت معلوم یا مجهول است.
ارتباط صدای معلوم و صدای مجهول با SEO (بهینهسازی موتور جستجو) به نوعی میتواند تأثیرگذار باشد، زیرا نحوه ساختار جملات در وبسایتها میتواند بر تجربه کاربری، خوانایی محتوا و در نتیجه رتبهبندی صفحات تأثیر بگذارد. در ادامه تأثیرات این دو نوع ساختار جمله را در SEO بررسی میکنیم:
1. خوانایی و تجربه کاربری (UX)
- صدای معلوم معمولاً واضحتر و قابل فهمتر است، زیرا فاعل مشخص است و مخاطب به راحتی میتواند متوجه شود که چه کسی چه عملی انجام داده است. این ویژگی برای سئو مفید است، چرا که جملات روشنتر باعث افزایش تجربه کاربری مثبت میشود.
- صدای مجهول ممکن است باعث ابهام شود و اگر در متن زیاد استفاده شود، خوانایی را کاهش دهد. متنهایی که به راحتی قابل درک نباشند، میتوانند بر رتبهبندی سایت تأثیر منفی بگذارند.
2. کلمات کلیدی و جستجو
- در SEO، اهمیت زیادی به کلمات کلیدی داده میشود. استفاده از صدای معلوم ممکن است بهتر باشد، زیرا جملات سادهتر و مستقیمتر معمولاً شامل کلمات کلیدی مرتبط و جستجو شده هستند.
- در صدای مجهول، معمولاً کلمات کلیدی به صورت غیرمستقیم استفاده میشوند، و این ممکن است باعث کاهش کارایی در استفاده از کلمات کلیدی به طور مؤثر شود. این امر ممکن است به رتبهبندی صفحات آسیب بزند.
3. محتوا و کپیرایتینگ
- صدای معلوم در تولید محتوای جذاب و مفهومی مؤثرتر است. موتورهای جستجو مانند گوگل به محتوای واضح و مفهومی که به راحتی قابل درک باشد اهمیت میدهند. جملات معلوم معمولاً طبیعیتر به نظر میرسند و مخاطب به راحتی میتواند با آنها ارتباط برقرار کند.
- صدای مجهول بیشتر در متون رسمی یا گزارشها استفاده میشود که شاید برای جلب توجه کاربران عمومی مناسب نباشد. موتورهای جستجو به طور کلی محتوای جذابتر و ارتباطی را ترجیح میدهند.
4. تعداد کلمات و تراکم اطلاعات
- در SEO، تراکم کلمات کلیدی و تعداد کلمات در صفحات اهمیت دارند. جملات معلوم به طور معمول کوتاهتر و مستقیمتر هستند که باعث میشود محتوای شما بهینهتر باشد.
- صدای مجهول معمولاً نیاز به ساختار پیچیدهتری دارد که ممکن است باعث افزایش طول جملات و پراکندگی کلمات کلیدی شود. این میتواند بر SEO منفی اثر بگذارد، زیرا موتورهای جستجو معمولاً محتوای طولانی و پیچیده را کمتر ترجیح میدهند.
5. آسانی در تجزیه و تحلیل محتوا
- جملات معلوم به راحتی تجزیه و تحلیل میشوند، زیرا فاعل و مفعول واضح هستند. این موضوع میتواند به موتورهای جستجو در فهم بهتر محتوای صفحه کمک کند.
- جملات مجهول برای موتور جستجو سختتر تحلیل میشوند، به خصوص اگر فاعل مشخص نباشد یا بیاهمیت باشد.
برای بهینهسازی SEO، بهتر است از صدای معلوم استفاده شود، زیرا جملات واضحتر، سادهتر و مستقیماً به کلمات کلیدی مرتبط میشوند. استفاده بیش از حد از صدای مجهول میتواند باعث کاهش خوانایی و پیچیدگی متن شود، که این میتواند به رتبهبندی سایت در موتورهای جستجو آسیب بزند. البته در بعضی شرایط خاص، مانند گزارشهای علمی یا مواردی که نیاز به تأکید بر عمل یا نتیجه دارند، استفاده از صدای مجهول مجاز است.
چرا موتورهای جستجوی صدای مجهول را دوست ندارند؟
وتورهای جستجو، مانند گوگل، بیشتر محتوای واضح، ساده و قابل فهم را ترجیح میدهند، زیرا هدف اصلی آنها این است که بهترین و مفیدترین نتایج را به کاربران ارائه دهند. استفاده از صدای مجهول در متون میتواند باعث کاهش خوانایی و درک مطلب شود که در نتیجه بر تجربه کاربری (UX) و رتبهبندی در نتایج جستجو تأثیر منفی میگذارد. در اینجا دلایلی آورده شده که چرا موتورهای جستجو معمولاً صدای مجهول را نمیپسندند:
1. کاهش شفافیت و وضوح
در جملات مجهول، فاعل جمله معمولاً یا مشخص نیست یا به صورت غیرمستقیم ذکر میشود. این امر میتواند باعث کاهش وضوح جمله و دشوار شدن فهم سریع آن برای خوانندگان شود. موتورهای جستجو به متونی که خواندن آنها آسانتر است اهمیت میدهند، زیرا این متنها تجربه بهتری برای کاربران فراهم میکنند.
2. کاهش کیفیت تجربه کاربری (UX)
محتوای معلوم بهطور طبیعی برای کاربران راحتتر قابل درک است. جملات با ساختار معلوم معمولاً سریعتر به ذهن خواننده میرسند و به سرعت هدف و محتوای مقاله را منتقل میکنند. اما جملات مجهول ممکن است نیاز به تجزیه و تحلیل بیشتری داشته باشند که این میتواند باعث گیج شدن یا سردرگمی کاربر شود. موتورهای جستجو به وضوح و روانی محتوا اهمیت میدهند، زیرا این امر میتواند تعاملات کاربران را افزایش دهد.
3. تمرکز بیشتر بر کلمات کلیدی
در جملات معلوم، ساختار جمله بیشتر به کلمات کلیدی و اطلاعات مهم تمرکز دارد. وقتی جملههای معلوم نوشته میشوند، اطلاعات به صورت مستقیم به مخاطب منتقل میشود و کلمات کلیدی به طور موثرتری در متن گنجانده میشوند. از طرفی، جملات مجهول ممکن است باعث شوند کلمات کلیدی کمتر به طور طبیعی در متن جا بیفتند، زیرا توجه به “فاعل” جمله کاهش مییابد و تمرکز بیشتر بر روی “مفعول” است.
4. چالش در تجزیه و تحلیل توسط موتور جستجو
موتورهای جستجو از الگوریتمهای پیچیده برای تجزیه و تحلیل محتوای صفحات استفاده میکنند. جملات مجهول ممکن است برای این الگوریتمها پیچیدهتر باشند، زیرا ساختار گرامری آنها به گونهای است که فاعل به وضوح نشان داده نمیشود. این میتواند باعث شود موتور جستجو نتواند به راحتی هدف جمله و ارتباطات آن را تشخیص دهد، در حالی که جملات معلوم سادهتر تجزیه و تحلیل میشوند.
5. کمتر جذب کردن توجه خوانندگان
محتواهایی که به طور مستقیم با خواننده ارتباط برقرار میکنند، معمولاً بهتر جذب توجه میکنند. جملات معلوم معمولاً فعالتر و پرانرژیتر هستند و میتوانند احساس ارتباط بیشتری با خواننده ایجاد کنند. جملات مجهول ممکن است باعث شوند که متن کمتر جذاب به نظر برسد و در نتیجه کاربران کمتر به آن توجه کنند یا زمان کمتری را در صفحه بگذرانند.
6. تأثیر بر رتبهبندی
از آنجا که موتورهای جستجو به تجربه کاربری و تعامل کاربران با محتوا اهمیت میدهند، محتوای واضح و روشن معمولاً رتبه بهتری میگیرد. استفاده از صدای مجهول میتواند باعث کاهش تعاملات کاربران شود و در نتیجه به رتبهبندی منفی منجر شود. همچنین، اگر محتوای شما خوانایی کمتری داشته باشد، احتمالاً کاربر سریعتر صفحه را ترک میکند، که میتواند بر Bounce Rate (نرخ پرش) و رتبهبندی شما در موتور جستجو تأثیر منفی بگذارد.
ابزارهای تشخیص صدای مجهول
برای تشخیص و تمایز بین صدای معلوم و صدای مجهول در متون، ابزارها و روشهای مختلفی وجود دارند که میتوانند کمک کنند تا ساختار جملات تحلیل و تشخیص داده شوند. این ابزارها میتوانند در نوشتار خودکار، ویرایش متن، آنالیز زبانشناسی و بهینهسازی محتوا مفید باشند.
ابزارهای تشخیص صدای معلوم و مجهول:
1. نرمافزارهای پردازش زبان طبیعی (NLP)
نرمافزارهای NLP میتوانند جملات را تجزیه و تحلیل کنند و ساختار جمله را شناسایی کنند. این ابزارها معمولاً قادرند به طور خودکار تشخیص دهند که آیا جمله به صورت معلوم یا مجهول است و این اطلاعات را در کنار سایر جزئیات زبانی (مثل فعل، فاعل و مفعول) ارائه دهند.
- SpaCy: این ابزار پردازش زبان طبیعی میتواند برای تجزیه و تحلیل جملات و تشخیص ساختار آنها از جمله صدای معلوم و مجهول استفاده شود.
- NLTK: کتابخانهای برای پردازش زبان طبیعی در پایتون است که قادر به تجزیه و تحلیل جملات و تشخیص انواع ساختارهای گرامری، از جمله صدای معلوم و مجهول میباشد.
2. ویراستارهای متن
برخی از ویراستارهای متن و نرمافزارهای ویرایشگر با ویژگیهای هوشمند تشخیص خطا، میتوانند کمک کنند تا صدای جمله را شناسایی کرده و به شما در بهبود نوشتار کمک کنند.
- Grammarly: این ابزار میتواند به شما در تشخیص جملات مجهول کمک کند و حتی پیشنهاد دهد که چگونه جمله را به صورت معلوم بازنویسی کنید.
- Hemingway Editor: این ابزار بیشتر برای بهبود خوانایی و سادهسازی جملات استفاده میشود و به شما کمک میکند تا جملات مجهول را شناسایی و اصلاح کنید.
3. الگوریتمهای تشخیص ساختار گرامری
با استفاده از الگوریتمهای گرامری میتوان جملات را تجزیه کرد و ساختار جمله را شناسایی نمود. این الگوریتمها معمولاً در تحلیل گرامری و تشخیص انواع فعلها و ساختار جملهها از جمله معلوم و مجهول کاربرد دارند.
- Stanford Parser: یک ابزار پردازش زبان طبیعی که به تجزیه و تحلیل جملات میپردازد و قادر است اطلاعات گرامری مثل نوع فعل (معلوم یا مجهول) را تشخیص دهد.
- OpenNLP: یک کتابخانه دیگر پردازش زبان طبیعی که قابلیت تشخیص ساختار جملات و شناسایی صدای معلوم و مجهول را دارد.
4. ابزارهای SEO
در وردپرس پلاگینهای سئو مانند Yoast SEO و SEMrush قادر به شناسایی جملات مجهول هستند این جملات میتوانند بر کیفیت و خوانایی متن تأثیر منفی بگذارند. این ابزارها معمولاً نکاتی درباره وضوح و خوانایی متن میدهند که ممکن است شامل صدای معلوم و مجهول باشد.
5. تجزیه و تحلیل دستوری
روشهای دستی نیز برای تشخیص صدای معلوم و مجهول وجود دارند که شامل تجزیه و تحلیل دستوری جملات است:
- شناسایی فعلها: در جملات مجهول، فعل معمولاً به صورت ماضی یا مضارع مجهول (مانند “نوشته شد” یا “خوانده میشود”) ساخته میشود.
- شناسایی فاعل: در جملات مجهول، فاعل معمولاً حذف میشود یا به صورت غیرمستقیم ذکر میشود.
روش تشخیص دستی:
برای تشخیص صدای معلوم و مجهول در جملات به صورت دستی، میتوان مراحل زیر را دنبال کرد:
- شناسایی فعل: اگر فعل با ترکیب فعل “بودن” (مثل “شدن” یا “میشود”) به شکل ماضی یا مضارع ظاهر شود، احتمالاً جمله مجهول است.
- شناسایی فاعل: در جملات مجهول، فاعل معمولاً ذکر نمیشود یا نامشخص است. این در حالی است که در جملات معلوم، فاعل معمولاً مشخص و واضح است.
- شناسایی مفعول: در جملات مجهول، مفعول جمله بهعنوان فاعل ظاهر میشود.
سخن پایانی
استفاده از ابزارهای پردازش زبان طبیعی، ویراستارهای متن و الگوریتمهای گرامری میتواند در تشخیص صدای معلوم و مجهول کمک کند. این ابزارها به شما این امکان را میدهند که جملات را به دقت تجزیه و تحلیل کنید و ساختار صحیح را انتخاب کنید.